Canlılar için zeka öğrenebilme ve öğrenilen konularla ilgili hızlı karar verme yeteneğidir. İnsanlar açısından ele alacak olursak, insanların anne karnındayken başlayan gelişim süreci tüm hayat boyunca devam eder. İnsan beyni gördüğü, duyduğu her şeyi kaydeder ve bu şekilde nöral ağlar oluşturur. Bu sayede karar verme mekanizması oluşur. Her insanın kendine özgü öğrenme yeteneği olduğu için, buda insanların karar verme mekanizmalarından değişiklikler gösterir. Nöral ağların fazlalığı ve karar verme mekanizmasında doğruluk ve hız insanı zeki yapan en önemli faktörlerden bir tanesidir. İnsanlar zekası konusunda yapılan araştırmaları sonucunda çok farklı zeka çeşitleri ortaya çıkmıştır. Buradan zeka çeşitlerini inceleyebilirsiniz.
Günümüze kadar insanlar sadece matematiksel zeka ile değerlendirilse de bilimsel araştırmalarla birlikte çok farklı zeka türleri ortaya çıkmıştır. Bu da insanları zeka açısından değerlendirme konusunda birçok faktörü göz önünde bulundurma zorunluluğunu ortaya çıkarmaktadır. Geleneksel yöntemlerde, insan zekasını ölçmek için kullanılan birçok testler olsa da bu testlerin doğruluğundan söz etmek imkansızdır. Özellikle de 15-16 yaşını geçmiş insanlara yapılan testlerin doğruluk oranı tartışılırdır. Belirli düzeyde insanların matemetiksel zekasını ölçmek için IQ testleri ve başka testler uygulansa da, anne karnındayken gelişmeye başlayan ve tüm hayatı boyunca gelişmeye, öğrenmeye devam eden bir insanın zekasını birkaç test ile belirleyebilmek imkansızdır. IQ testleri matematiksel problemler karşısında kişinin nasıl sorun çözebildiği konusunda az da olsa bilgi verir veya edindiği bilgileri nasıl kullandığı konusunda, sebep sonuç ilişkisi kurma konusunda fikir sahibi yapar. Daha önce de söylediğimiz gibi zeka daha önce edinilen bilgileri kullanma yeteneğidir. Yani öğrenilmemiş bir konu ise bu konuda beyin yardımcı olmak yerine yaratıcı zekasını kullanma yolunu seçer ki, bu da matematiksel zeka alanına girmez. Özetle insan beyninin karmaşıklığı tam olarak anlaşılmadan insan beyninin özelliklerini basite indirip, birkaç testlerle zekasını ölçmeye çalışmak doğru değildir. Bu testlerle sadece insanların karşılaştığı problemlerde çözüm üretme doğruluğu ve çözüm üretme hızı ölçülebilir. Bunun için de en doğru yöntem yoruma açık sorular veya çok cevaplı sorular kullanmaktır. Eğer zekayı öğrenebilme ve öğrendiği konularda karar verme yeteneği olarak tanımlarsak aynı zamanda insanların öğrenme yeteneğini de ölçmemiz gerekir. Oysa geleneksel testler sadece karar verme yeteneği üzerinde dururlar. Özellikle çocuklara yapılan IQ testleri, ailelerin bu testlere göre çocuklarına olan bakış açısını değiştirmektedir. Bu yüzden özellikle çocuklara yapılan testlerde çok dikkatli olunmalıdır. Ama tavsiyem böyle testlere güvenmemeniz yönünde yapacaksanız bile bir psikolog gözetiminde testi uygulamak…
Yorumlar
Yorum Gönder