HAML Nedir? .haml Dosya Uzantısı Nedir?

Ruby programlama dilinde HTML ve CSS dosyalarının karşılıkları sırasıyla HAML ve SASS dır. Ruby programlama dilinin geniş kitleler tarafından tercih edilmesinin nedeni de kendine özel şemantik yapısının olmasıdır.

Ruby’nin yaratıcısı Yukihiro “Matz” Matsumoto en sevdiği programlama dillerinin (Perl, Smalltalk, Eiffel, Ada, ve Lisp) en iyi özelliklerini bir araya toplayarak ve fonksiyonel programlama ile nesneye dayalı programlamaya dayanan yeni bir dil ortaya çıkarmıştır. Bundan sonra oluşan büyük Ruby geliştiricileri topluluğu sayesinde tüm programlama dallarında kullanılmaya başlanmıştır. 

Bu yapılardan biri de özellikle satır sayısının çok büyük olduğu klasik HTML dosyalarının okunabilirliğini artırmak için geliştirilmiş HAML dosyalarıdır. HAML dosyaları proje için .haml uzantılı dosyalar halinde yer alır ve bu dosyalar proje derlendikten sonra HTML dosyalarına dönüşürler.

Bu noktada klasik HTML ve HAML arasındaki farkı ortaya koyacak küçük bir örnekle devam edelim.

HTML

<div id='content'>
  <div class='left column'>
    <h2>Welcome to our site!</h2>
    <p><%= print_information %></p>
  </div>
  <div class="right column">
    <%= render :partial => "sidebar" %>
  </div>
</div>

HAML

#content
  .left.column
    %h2 Welcome to our site!
    %p= print_information
  .right.column
    = render :partial => "sidebar"

Örnekten de fark edeceğiniz gibi HTML dosyasının HAML'a dönüştürülmesinde bir kaç kuralı bilmek yeterli. Makalenin bu kısmında bu kurallara da yer vereceğim.

HTML etiketi oluşturmak için % işareti bir kullanılır.

ID atama işlemi için # işareti bir kullanılır.

CLASS atama işlemi için . işareti bir kullanılır.

- işareti ekrana çıktı vermeyen ruby kodları için kullanılıyor. ( Örn: - 1..100.each do )

= çıktı veren bir ruby kodu çalıştırılacak ise bu kod kullanılıyor. ( Puts methodu gibi düşünülebilir. Örn: = x.name )

HAML'da etiketler kapatılmaz. Etiketlerin etki alanları girintiler ve çıkıntılar ile anlaşılıyor.

Eğer div oluşturacaksanız %div.foo demenize gerek yok .foo komutu default olarak div objesi oluşturuyor. Aynı şey id ( # ) için de geçerlidir.

Yukarıda bahsettiğim bir kaç kuralı uygulamak HAML ile web uygulamaları geliştirmek için yeterli. Bir kaç satır kod yazdıktan ve en azından bir kaç sayfa geliştirdikten sonra kod yapısı anlaşılır duruma gelecektir. Bu noktada önemli olan HAML dosyalarının derlendikten sonra HTML dosyalarına dönüşmesi ve bu sayede kullanılabilir olmasıdır. Bu konuda da internet araştırma yaparak Ruby kurulumu, proje derlemesi ve başka konuları araştırabilirsiniz. Ben Ruby dili için RubyMine kullanıyorum ve her yönüyle çok güzel geliştirme ortamı sunuyor. Size de tavsiye ederim.