Büyük AVM'lerin birinde alışveriş merkezi kartı alıp 150 lira üzeri alışveriş yapanlara 40 arabadan birini kazanmak gibi bir kampanya gördüm. Bunun sadece alışveriş merkezine insanları çekmek, reklam kampanyası, insanların alışveriş yapmasını sağlamak amacıyla yapıldığını düşünmek biraz işin basit yönünü görmek olur. Bu kampanyada bile sorgulanacak çok şey var aslında. Mesela aldığınız şeylerin fişleri varken neden alışveriş merkezinin kartı da size verilmek isteniyor. Bu makalem sürekli gittiğiniz mağazalarda size verilen kartların ne amaçla verildiği üzerinedir. Aslında kartları size vermekteki bir amaç reklam da olabilir. Sonuçta bu kartları cüzdanınızda taşımak gibi bir şey yapıyorsanız her cüzdanınızı ve ya çantanızı karıştırdığınızda bu kartlarla da karşılaşacaksınız ve doğal reklam yapılmış olacak. Ama biraz temele inecek olursak bu işin altında bundan daha fazlasının yattığını görebiliriz. Bu konu alışveriş merkezlerindeki zaman olgusunu yok etmek için saat ve dışarıya açılan pencerelerin olmamasından daha önemli bir konu...
Alışveriş merkezine gittiğinizi düşünün. Her kapıdan içeri girdiğinizde anket yapan bir kişi size alışveriş alışkanlıklarınızla ilgili sorular sormaya başlıyor. Daha önce alışveriş merkezinde hangi mağazalara gittiğinizi, neler aldığınızı, ne kadar para harcadığınızı, hangi saatler içinde alışveriş merkezine geldiğinizi, ne kadar süre alışveriş merkezinde kaldığınızı soruyor. Bu sorularla her alış veriş merkezine gittiğinizde sorulsaydı yine de o alışveriş merkezine gider miydiniz? Benim saklayacak bir şeyim yok, özel hayatın gizliliği umurumda değil, ben sade bir vatandaşım benim bu bilgilerimi kim ne yapabilir ki deyip her şeyi açıklasanız bile her gittiğinizde bu sorularla karşılaşmak bir daha o alışveriş merkezine gitmemenize neden olabilir.
Alışveriş merkezleri açısından bakılacak olursa, böyle sorunlarla karşılaşmamak için en ideal çözüm alışveriş kartları kullanmak ve bu kartları verirken de yasal sorumluluklardan kurutulmak için bir de form doldurtarak her şeyi yasal hale getirmek. Üstelik bu kartlarla yukarıda sıraladığımız tüm bilgileri işlenebilir halde toplamak mümkün. Örneğin bu kartların içindeki RFID çipleri ile alışveriş merkezine yakınlaştığınızda veya mağaza kartınız varsa bu mağazaya yakın olduğunuzda sizi tespit edebilirler. RFID çiplerinden gelen sinyallere göre sizin hangi mağazaya girdiğinizi, alışveriş merkezinde ne kadar süre kaldığınızı, hatta yürüme hızınızı belirleyerek ilginizi çeken ürünlere ne kadar süre baktığınızı tespit edebilirler. Belki de bu bilgileri vermek sizin için sorun olmayabilir ama, bakılan ürünlere göre vitrin düzenlemesi yapmak isteyen mağazalar için ideal bir çözümdür. Ayrıca yaptığınız alışverişleri de bu kartlar üzerinden yapmak sizin alışveriş alışkanlıklarınızı tespit edebilmek için çok ideal bir çözüm gibi görünüyor. Alışveriş alışkanlıklarının tespiti konusundaki Amerika’dan bir örnek vermek yerinde olurdu.
Bir ailenin sürekli alışveriş yaptığı marketten bir gün evlerine hediye paketi gelir. Paket içindeki tüm ürünler hamile kadınlara yönelik ürünlerdir. Baba bu duruma çok şaşırır ve markete giderek ürünleri ihtiyacı olan birine vermeyi teklif eder. Ama market çalışanları burada bir hata olmadığını ve bizim sistemimize göre evinizde hamile biri olduğunu söylerler. Baba karısının hamile olduğunu düşünerek eve gelir. Hamilelik testi yaptırmalarına karşın sonuç negatif çıkar. Aradan 1 ay geçtikten sonra 17 yaşındaki kızlarının hamile olduğu ortaya çıkar.
Anlatılan olay aslında alışveriş alışkanlıklarının belirlenmesinin ve yaptığınız alışverişlerdeki anomalilere göre sizinle ilgili ne kadar bilgi alınabileceğinin bir örneğidir. Buradaki en büyük amaç insanları kontrol altında da tutmak olabilir, müşterilerine daha iyi hizmet için çabalayan firmalar da olabilir. Size hangisinin mantıklı geldiğini bilmiyorum. Bana göre ikisinin de olma olasılığı var.
Bu işin biraz tarihçesine baktığınızda seneler önce marketler yakındaki evlere giderek veya markete gelenlere kısa sorular sorarak araştırma yaparlardı. Banka kartlarının yaygınlaşması ile birlikte, araştırma yönü banka kartlarına doğru kaydı. Çünkü bu kartlar üzerinden en azından kişinin isim ve soyisim bilgilerine ulaşılabiliyordu. Sadece banka kartları ile yapılan alışverişlerden müşteri araştırması yapılsa da bunun yeterli olmadığını ve nakit alışveriş yapan kişilerin sevilmeyen müşteriler olmaktan çıkarmanın diğer yolu alışveriş merkezi kartları veya mağaza kartlarının ortaya çıkması olmuştur. Artık bu kartlarla alışverişlerle ilgili aklınıza gelebilecek her türlü analizi yapmak mümkün. Mesela sizin 1 sene içinde yaptığınız alışveriş analizine göre gelecek ay alışveriş merkezine ne kadar para harcayacağınız, hangi mağazalardan ne kadarlık alışveriş yapacağınız, alışveriş merkezine hangi günlerde geleceğiniz, hangi günlerin sizin için özel günler olduğu… analizleri yapılabilir.
Yorumlar
Yorum Gönder