Ana içeriğe atla

Ambidekster Nedir?

Her iki eli kullana bilme yeteneğine "Ambidekster" denir. Genelde insanlar ya sol yada sağ ellerini etkin olarak kullanırlar. Bu da genellikle insanların beyin yapıları ile ilgili bir konudur. Ambidekster olan insanlar ise sağ ve sol ellerini, hatta sağ ve sol ayaklarını ve hatta hatta sağ ve sol beyin loplarını aynı anda kullanabilen kişilerdir.

Ellerden biri baskın olmadığı için yazı yazma ve bıçak kullanma gibi elle yapılan becerileri her iki eliyle de eşit düzeyde yapabilme yeteneğine ambidekster deniliyor. Bu yeteneğe sahip kişiler için sağlak ya da solak ifadesi kullanılmaz. Bu özelliğe sahip kişilerin beynin her iki lobunu da kullanabildiği söylenir. Genelde aileden geçen bu özellik çok az kişide görülüyor.


Ambidekster sözü Latinceden çevrilmiştir. Latınca “ambi” – “her iki”, “dekster” isə “yararlı” və ya “uygun” anlamına gelen sözlerin birleşmesinden oluşmuştur. Ambidexterity Ambidekster sözünün İngilizce karşılığıdır ve İngilizce sözlükteki anlamı, hem sağ hem de sol eli eşit derecede iyi kullanabilme yeteneği olarak tanımlanmıştır.

Hem sağ hem de sol elini karışık olarak kullanan, yani bizler gibi zorlanma yaşamadan değiştiren insanların durumuna aynı zamanda Türkçe terim olarak ‘Karışık ellilik’ de deniliyor. 


Bilinen ünlü ambidekster arasında Ousmane Dembele de var. Fransız futbolcu Ousmane Dembele iki ayağının yanı sıra iki elini de kullanabildiği imza töreninde ortaya çıkmıştı. 
(Bide ben varım ...)

Dipnot: Çok kısa süre önce konuyla ilgili Prof. Dr. Sinan Canan'ın bir videosunu izledim. Ve buradan çıkardığım sonuç ise Ambidekster olmayan kişiler için hangi beynin kullanımı ile ilgili tezin karşıtı doğru değil. Örneğin, sağaklar sol lobu ve solak ise sağ beyni kullanır tezi tam olarak ispatlanmamış ve birçok durumda doğru olmadığı da ortaya konulmuştur. İlgili videoyu izemenizi de öneririm.


Anahtar Kelimler: Ambidekster Nedir? Her İki Eli Kullanabilme Yeteneği, Ambidekster, Ambidekster Ünlüler, Ambidekster Kişiler, Ambidekster İnsanlar, Faydalı Bilgiler, İlginç Bilgiler, 

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Azərbaycan Dilində Vurğu Qəbul Etmeyen Şekilçiler

Sözlərdə hecalardan birinin digərlərinə nisbətən daha qüvvətli deyilməsinə heca vurğusu deyilir. Üzərinə vurğu düşən hecaya isə vurğulu heca deyilir. Azərbaycan dilində vurğu adətən söz sonuna düşür. Söz şəkilçi qəbul ederkən vurğu adətən şəkilçinin üzərinə keçir. Məsələn: çiç ə k - çiçəkl ə r - çiçəklərd ə n məkt ə b - məktəbl i - məktəblil ə r - məktəblilərd ə n Buna baxmayaraq dilimizdə bir sıra şəkilçilər var ki onlar vurğu qebul etmirlər. Bu məqalədə Azərbaycan dilində vurğu qebul etməyən şəkilçilər incələnəcək ve bu şekilçilərin hansı hallarda vurğu qebul edib hansı hallarda vurğu qebul etmediyi araşdırılacaqdır. Eyni zamanda bildirmək istəyirəm ki vurğu ilə bağlı daha geniş və ətraflı məlumat üçün Azərbaycan Dilində Vurğunun Praktik Məsələləri adlı məqaləyə də nəzər yetirə bilərsiniz.  1. İsimlərdəki şəxs(xəbərlik) şəkilçiləri Məsələn: müəli'məm müəli'msən müəli'mdir müəli'mik müəli'msiniz müəli'mdirlər Qeyd: -dır4 ...

Ağaçlar Kireçle veya Badana İle Neden Boyanır?

Ağaçlar kireçle boyanmasının veya badana yapılmasının hem çevreye hem de doğaya, ağaçlara faydası var. Bu makalede bu geleneği enine boyuna tartışmaya çalıştık. Ağaca zarar veren mikrop ve bakterileri öldürür. Ağacı çok aşarı soğuk havalarda ve çok aşırı sıcak havalarda korur. Ağacın çürümesini ve kurtlanmasını önler. Ağacın gövdesinin alabileceği zararları en az düzeyde düşürmeyi sağlar. Hoş, güzel, hijyenik, temiz pırıl pırıl bir görüntü oluşturur. Ayrıca çok sıcak havalarda da ağacı yanmaya karşı korumak. En büyük etkisi soğuk havalarda ağacı don vurmalarına karşı korumak . Küresel ısınma göz önüne alındığında mevsim değişiklikleri ani don, ani ısı artışları ve azalışları sonucunun doğuracağı etkenler için yararlı etkin bir yöntem. Gövdeden obur dalların çıkmasını azaltmak için sürülür. Kireçleme ağaçları güneş yanığından korumak için yapılıyor. Ağaçlar da güneşten yanabiliyorlar. Bu arada odun dokudaki gözenekleri doldurarak kapattığı için, zararlıların yuv...

Sözlerde Vurğunun Yerini Necə Tapmaq Olar?

Azərbaycan dilindəki her hansı sözdə vurğunun yerini tapmaq üçün sözü hecalara ayırmadan nisbətən qüvvətli demək lazımdır. Çünki vurğulu heca tələffüz zamanı özünü asanlıqla biruzə verir. Onu da bilmək lazımdır ki, hecalara ayrılarkən sözdəki bütün hecalar eyni tonda tələffüz olunur. Vurğunu asand tapmaq üçün sözü sərbəst şəkildə tələffüz edib, hecaları nisbətən qüvvətli demək lazımdır. Tələffüz zamanı vurğu ilə bərabər sözün düzgün tələffüzü üst-üstə düşərsə bu heca vurğulu hecadır. Bu açıqlamalardan sonra qısaca sözlərdə vurğunu yerini nece tapmaq olar sualının cavablaya bilmək üçün vurğunun məntiqini başa düşmək lazımdır. Vurğu sözdə bir hecanın digər hecalara görə daha qüvvətli deyilməsinə deyilir. Onda vurğunun yerini düzgün tapmaq üçün sırayla sözdeki bütün hecalar digərlərinə nisbətən daha qüvvətli tələffüz olunur. Eger bu qüvvətli tələffüzlərdən biri bu sözün normal tələffüzü ilə örtüşərsə, onda bu heca vurğulu hecadır. Qeyd edek ki, sözlərdə vurğu '  işarəsi ilə göstər...