Fizikteki en önemli konulardan bir elektriktir. Bu yüzden, elektriğin bir kablo üzerinden nasıl iletildiği çok önem kazanıyor. Elektriğin nasıl iletildiğini anlayabilmek için atomun yapısını çok iyi anlamak önemlidir. Eğer bilgilerini pekiştirmek isterseniz atomun yapısı makalesine göz atmanızı tavsiye ederim. Atomun yapısı makalesinde de anlatıldığı gibi atom çekirdek ve bu çekirdek etrafında dönen elektronlardan oluşur.
Elektronlar eksi yüklüdür ve çekirdek etrafındaki yörüngelerde, hareket ederler. Bu yörüngeler içinde en dıştaki yörüngenin özel bir ismi vardır ki buna valans yörüngesi denir. Valans yörüngesinde olan elektronlar da valans elektronları olarak adlandırılır. Valans elektronları atomun çekirdeğine en uzak elektronlar olduğu için atom çekirdeği ile en zayıf bağı olan elektronlardır. Valans elektronlarına dışarıdan bir etki, enerji uygulandığında ve ya sürtünme yoluyla, ve madde ısıtıldığında bu elektronlar kendi yörüngesinden çıkarak başka bir atomun valans yörüngesine dahil olur. Böylece bir atomdan başka bir atoma elektron akımı oluşur. İşte bu elektron akımına da biz, elektrik iletimi veya elektriğin hareketi diyoruz. Yani aslında elektrik akımı atomun en dış yörüngesinde bulunan valans elektronlarının dışarıdan bir etkiyle bir atomdan başka bir atoma geçmesiyle oluşur. İşte evlerimizde her gün kullandığımız, evlerimizi aydınlatan elektrik böyle hareket eder ve evimize ulaşır...
Sözlərdə hecalardan birinin digərlərinə nisbətən daha qüvvətli deyilməsinə heca vurğusu deyilir. Üzərinə vurğu düşən hecaya isə vurğulu heca deyilir. Azərbaycan dilində vurğu adətən söz sonuna düşür. Söz şəkilçi qəbul ederkən vurğu adətən şəkilçinin üzərinə keçir. Məsələn: çiç ə k - çiçəkl ə r - çiçəklərd ə n məkt ə b - məktəbl i - məktəblil ə r - məktəblilərd ə n Buna baxmayaraq dilimizdə bir sıra şəkilçilər var ki onlar vurğu qebul etmirlər. Bu məqalədə Azərbaycan dilində vurğu qebul etməyən şəkilçilər incələnəcək ve bu şekilçilərin hansı hallarda vurğu qebul edib hansı hallarda vurğu qebul etmediyi araşdırılacaqdır. Eyni zamanda bildirmək istəyirəm ki vurğu ilə bağlı daha geniş və ətraflı məlumat üçün Azərbaycan Dilində Vurğunun Praktik Məsələləri adlı məqaləyə də nəzər yetirə bilərsiniz. 1. İsimlərdəki şəxs(xəbərlik) şəkilçiləri Məsələn: müəli'məm müəli'msən müəli'mdir müəli'mik müəli'msiniz müəli'mdirlər Qeyd: -dır4
Yorumlar
Yorum Gönder